неділя, 26 травня 2019 р.

Міський привілей Сигізмунда ІІІ для містечка Шаргород, 26 січня 1588 року

Копія: AGAD, MK 134, f.222v-224;
Регеста: Summariusz metryki koronne,  t.III,  №225;
Публікація: Archiwum Jana Zamojskiego, t.IV, s.422-424.

Сигізмунд ІІІ для заслуг Яна Замойського підтверджує його привілей для Шаргорода з 28 жовтня 1585 року і надає цьому містечку право магдебурзьке, встановлює три щорічних ярмарки: на Новий Рік, на св.Трійці, на св.Галла, а щотижневі торги по суботах. Крім того король надає право складу, що зобов’язує купців з Волощини та Туреччини, що йдуть до Польщі, аби ті затримувалися і виставляли товар на продаж на 2 дні. Міщани шаргородські отримують торгівлю з Волощиною, Туреччиною та татарами та рештою краю. Також встановив Сигізмунд ІІІ склад солі, воску, риби, шкіри і всіляких товарів.


In nomine Domini. Amen. Ad perpetuam rei memoriam nos Sigismundus Tertius etc. significamus etc. quia nos scientes multum in eo positum esse, ut munitiones et oppida in finibus regni paganis opposita, quam maxime frequententur et augeantur, oppido Sarogrodek, anno ab hinc tertio, supra arcem et oppidum Bar ad [пропуск] regni sex milliaria podolica, ab illustri et magnifico Joannę de Zamosczie regni nostri supremo cancellario et generali exercituum, Belsensi, Mariaeburgensi, Knischinensi, Miedzyrzecensi, Grodecensi, Jauorouiensique etc. capitaneo, cum non parva utilitate ac prolatione finium regni condito, eiusdem praedicti Joannis de Zamosczie haereditario, ius Theutonicum, quod Magdeburgense dicitur, [concedimus], removentes ab eo omnia iura sive Polonica, sive Prussica, sive Yalachica, quae praedictum ius Theutonicum perturbare possent. Deinde vero fora septimanalia singulis diebus sabbati, annuos vero mercatus tres, unum pro festo Circumcisionis Domini, secundum pro festo Sanctissimae Trinitatis, tertium pro festo s. Galli dandum et concedendum esse putavimus, damusque et concedimus hisce litteris nostris in perpetuum ita, ut ad praedicta fora et mercatus liceat cuiusvis gentis et nationis hominibus, tam regni incolis, quam externis libere ac tuto venire, ire, redire, emere, vendere, contrahere, nulla cuiusquam contradictione obstante, dantes eidem oppido iura, libertates et praerogativas, in praemissis ab aliis oppidis et civitatibus regni nostri habitas. Ut vero praedictum hoc oppidum, quod tanquam propugnaculum aliquod non solum contra Tartaros sed etiam Valachos et Tureas opponitur, ac fluvio ipsi Dniestr non longe adiacet, tanto magis firmari et stabiliri possit, debet perpetuo ex illa parte Valachiae ac per eam ex Turcia et reliqua Yalachia, ac aliis quibusquam regionibus ad Barum et inde Wolhyniam, ditionem Olescensem et Zaloscensem, palatinatum Belzensem, terram Chelmensem et Poloniam atque Lithuaniam, et ex eodem oppido per palatinatum Podoliae et Braczlaviensem in palatinatum Kijoviensem, et ex eo in Moscho viam iter ab omnibus mercatoribus, tam terra, quam aqua observari, quod illis liberum cum omnibus mercibus cuiusvis generis ac qualitatis patere volumus. Qui quidem mercatores cum suis mercibus illic biduo subsistere tenebuntur, tertia vero die, si merces vendere non potuerint, licebit illis ulterius tuto ac libere progredi; ipsis quoque Sarogrodecensibus licebit cum Yalachis, Tureis et Tartaris negotiationes exercere indeque merces cuiusvis generis et qualitatis, tam terra, quam aqua advehere, agere, ducere, ac advectas et adductas per Barum in Volhyniam, ditionem Olescensem et Zaloscensem, palatinatum Belsensem, terram Chelmensem et Poloniam ac Lithuaniam, et per palatinatum Podoliae in Braczlaviensem, in palatinatum Kijoviensom et Moschoviam deportare, agere, ducere, vendere aliasquo cuiusvis generis et qualitatis emere, contrahere, ire et reverti cum iis libere, sine ullo impedimento, ac sine ullius thelonii, tam nostri, quam etiam nostrorum subditorum solutione, similiterque merces quasvis et undevis allatas in Turciam, Tartariam ac Valachiam similiter libere absque solutione cuiusvis thelonii deferre, a qua quidem theloniorum solutione oppidum praenominatum tanquam recens conditum, hisce in primaeva ipsius fundatione illis concessis litteris ac privilegio nostro per omnes Regni Magnique Ducatus Lithuaniae et adiunctarum illis provinciarum ditiones a quovis mercium animatarum et inanimatarum genere, etiam quae ex Valachia adducuntur vel adferuntur, et quae in Valachiam quaque exportantur, eo tantum quod in finibus Silesiae in regno exigitur thelonio excepto, temporibus perpetuis liberamus et absolvimus. Damus praeterea eidem oppido depositorium salis, cerae, piscium, cutium itemque omnium mercium ubivis comparatarum, ac quibusvis ex locis, provinciis, regnis, et dominiis allatarum, perpetuis temporibus duraturum. Tempore tamen belli ac omni suspecto, haeres, in absentia vero eius procurator arcis ac oppidi eiusdem pro tempore existens, sub fide et honore procurare debet, ne quid per adventum externorum et ultro citroque per dominia nostra, per illud oppidum commeationem detrimenti ac periculi reipublicae creetur. Damus insuper eidem oppido ac eius magistratibus et communitati insigne divi Floriani cum tribus a dextra parte hastis in scuto positis et in manu leva vasculo cum aqua, qua superflissa incendium extinguitur, ubi in margine earum litterarum depictum habetur, idque eam ob causam, quod oppidum hoc praedictum ab olim strenuo Floriano Sary denominationem habet. Quo quidem insigni, tam in signandis litteris quibusvis, quam etiam mercibus rebusque omnibus, more aliorum oppidorum ac civitatum regni nostri utentur. In quorum omnium fidem ac evidentius testimonium praesentes manu nostra subscriptas sigillo Regni nostri communiri mandavimus. Datum Cracoviae in conventu generali felicis coronationis nostrae, die vigesima sexta mensis Januarii anno Domini millesimo quingentesimo octuagesimo octavo, Regni nostri primo, praesentibus reverendissimis, reverendis, illustribus, magnificis, generosis et venerabilibus etc. ut supra. Sigismundus rex.